Ga naar de inhoud

De toon verkapt de inhoud

Je wordt aangesproken over de manier waarop je iets zegt. Iemand is volledig verbolgen over het feit hoe je hem of haar te woord staat. Je wordt aangesproken en schiet direct in de verdediging. Inderdaad het vaak over de toon waarop iets gedaan wordt. De toon maakt de muziek. Helemaal waar. En toch!

Verkappen van de inhoud

Vaak schieten we zo in de emotie dat het daar over blijft gaan. We vergeten waar het echt om gaat, namelijk de aanleiding, de inhoud, de klacht of de feedback. De verpakking is de afleider van het echte probleem. Zelfs in onze huidige parlement klaagt men hier over. We moeten het meer hebben over de inhoud. 

Waarom is die emotie (toon) bepalend?

Een klein beetje onderzoek leidt tot deze (simplistische) maar belangrijke uitleg. 

Het feit dat we eerst voelen en dan denken, is een resultaat van de evolutionaire ontwikkeling van ons brein en de functionele noodzaak om snel te kunnen reageren op stimuli. Het limbisch systeem, en met name de amygdala, speelt een sleutelrol in het initiëren van snelle emotionele reacties. De meer trage en bewuste cognitieve verwerking vindt plaats in de neocortex, vooral in de prefrontale cortex. Deze twee systemen werken samen om ons te helpen snel te reageren op de omgeving, terwijl we tegelijkertijd in staat zijn om weloverwogen beslissingen te nemen en complexe situaties te begrijpen.

Eigenlijk is het dus volkomen logisch, echter we zijn ook in de samenleving steeds verder ontwikkeld. De volgende zaken spelen ook nog mee.

Waarom vaak de toon en niet de inhoud? 

Het fenomeen dat we vaak de toon en niet de inhoud van een boodschap horen, heeft te maken met verschillende psychologische en communicatieve factoren. Hier zijn enkele redenen waarom dit gebeurt:

Het fenomeen dat we vaak de toon en niet de inhoud van een boodschap horen, heeft te maken met verschillende psychologische en communicatieve factoren. Hier zijn enkele redenen waarom dit gebeurt:

  1. Emotionele Impact

De toon van een boodschap heeft een directe invloed op onze emoties. Een scherpe, boze of sarcastische toon kan een sterke emotionele reactie oproepen, zoals defensiviteit of boosheid, waardoor het moeilijker wordt om de inhoud van de boodschap objectief te verwerken.

2. Non-Verbale Communicatie
Non-verbale signalen, zoals intonatie, lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen, dragen vaak meer bij aan hoe een boodschap wordt ontvangen dan de woorden zelf. Volgens onderzoek in de communicatiewetenschap (bijvoorbeeld de Mehrabian-regel) is slechts een klein deel van de communicatie verbaal, terwijl een veel groter deel non-verbaal is.

3. Cognitieve Overbelasting
Wanneer de toon van een boodschap sterk emotioneel geladen is, kan dit leiden tot cognitieve overbelasting. Ons brein kan moeite hebben om zowel de emotionele lading als de feitelijke inhoud van de boodschap tegelijkertijd te verwerken, waardoor de emotionele toon de overhand krijgt.

4. Vooringenomenheid en Verwachtingen
Mensen hebben vaak vooroordelen en verwachtingen over anderen en hun communicatiestijl. Als we bijvoorbeeld verwachten dat iemand boos of kritisch is, zullen we eerder geneigd zijn om de toon van hun boodschap als zodanig te interpreteren, zelfs als de inhoud misschien neutraal of positief is.

5. Culturele Verschillen
Culturele achtergronden kunnen ook een rol spelen in hoe we de toon van een boodschap interpreteren. In sommige culturen wordt een directe en assertieve toon als normaal en zelfs respectvol beschouwd, terwijl in andere culturen een zachtere, meer indirecte toon de norm is.

6. Persoonlijke Ervaringen
Onze persoonlijke geschiedenis en ervaringen kunnen ons gevoelig maken voor bepaalde tonen. Als iemand bijvoorbeeld in het verleden negatieve ervaringen heeft gehad met kritiek, kan die persoon sterker reageren op een kritische toon, ongeacht de inhoud van de boodschap.

7. Context
De context waarin een boodschap wordt gecommuniceerd speelt ook een belangrijke rol. In een stressvolle of conflictueuze situatie kunnen mensen meer gefocust zijn op de toon, omdat dit een directe indicatie kan zijn van dreiging of spanning.

Meer aandacht voor de inhoud

Vaak schieten we zo in de emotie dat het daar over blijft gaan. We vergeten waar het echt om gaat, namelijk de aanleiding, de inhoud, de klacht of de feedback. De verpakking is de afleider van het echte probleem. Zelfs in onze huidige parlement klaagt men hier over. We moeten het meer hebben over de inhoud. 

Om de inhoud van een boodschap beter te kunnen horen, kunnen we enkele strategieën toepassen:

  • Actief luisteren: Bewust proberen te focussen op de woorden en de inhoud, en samenvatten wat er gezegd is.
  • Reflecteren en vragen stellen: Vragen stellen om verduidelijking en te reflecteren op wat er is gezegd om beter begrip te krijgen.
  • Emotionele zelfregulatie: Werken aan het reguleren van onze eigen emoties om minder reactief te zijn op de toon.

Door bewust te zijn van deze factoren en strategieën toe te passen, kunnen we beter omgaan met situaties waarin de toon van een boodschap onze interpretatie dreigt te overschaduwen.

meer weten over jezelf, hoe je met andere beter om kan gaan of een weerspiegeling op gedrag? Ga naar www.hettrainingsbureau.nl daar vindt je veel interventies die hier mee te maken hebben. 

Photo by israel palacio on Unsplash